Choć dziś „Vabank” uchodzi za jedną z kultowych polskich komedii kryminalnych, mało kto pamięta, że był to... dyplom reżyserski Juliusza Machulskiego. Mało kto też pamięta, że zagrania z nim odmówili nasi wielcy aktorzy/
Tu nie zagrali ani Kondrat ani Stuhr
Film, który przyniósł młodemu twórcy uznanie krytyków i nagrodę za debiut na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku, ma fascynującą historię – pełną zmian obsadowych, wpadek realizacyjnych i inspiracji prawdziwymi wydarzeniami.
Początkowo Juliusz Machulski chciał, by postać Duńczyka zagrał Andrzej Łapicki. Ostatecznie rola przypadła jednak Witoldowi Pyrkoszowi, który stworzył jedną z najbardziej rozpoznawalnych kreacji w filmie. To nie jedyna zmiana w obsadzie – Marek Kondrat miał wcielić się w gangstera Moksa, ale zrezygnował z udziału w produkcji na dwa tygodnie przed rozpoczęciem zdjęć. Z kolei Jerzy Stuhr odrzucił propozycję zagrania komisarza.
Komedia z błędami, inspirowana prawdziwym napadem
Choć „Vabank” dopracowany jest w każdym szczególe, uważne oko widza może dostrzec kilka zabawnych wpadek. W filmie pojawia się m.in. odbicie kamerzysty w lustrze, zmieniające się rekwizyty (jak chusteczka i rękawiczki), współczesne blokowisko w tle czy logo Shella, które powstało dopiero w 1961 roku. Są też maski przeciwgazowe pochodzące z czasów późniejszych niż realia akcji, czyli lata 30. XX wieku.
Co ciekawe, scenariusz filmu powstał z inspiracji autentycznym napadem na bank w Żyrardowie w 1969 roku. Machulski – zamiast wiernego odtworzenia – postawił jednak na lekki, komediowy ton i elegancką konwencję retro, nawiązującą do takich tytułów jak „Żądło” czy „Rozmowa”.
O czym jest „Vabank”? Klasyczna historia zemsty
Warszawa, lata 30. XX wieku. Doświadczony kasiarz Henryk Kwinto (Jan Machulski) wychodzi na wolność po sześciu latach odsiadki. Wkrótce odwiedza go dawny wspólnik – Kramer (Leonard Pietraszak) – który niegdyś namówił go do skoku na bank, by potem wydać go policji i samemu ukryć własne malwersacje. Teraz, w ramach „zadośćuczynienia”, oferuje Kwincie pokaźną sumę pieniędzy.
Kwinto odwiedza żonę swojego zmarłego przyjaciela, Tadeusza Rychlińskiego – Martę (Ewa Szykulska) – i dowiaduje się, że ten nie popełnił samobójstwa, jak twierdzi policja. Trop prowadzi do Kramera. Wściekły Kwinto obmyśla plan zemsty. Do współpracy zaprasza dawnych gangsterów Moksa i Nutę, a także specjalistę od alarmów bankowych – Duńczyka (Witold Pyrkosz).
Kramer próbuje pokrzyżować plany przeciwnika, ale Kwinto działa z zimną precyzją. Jego plan jest dopracowany w najdrobniejszych szczegółach.
„Vabank” przypomnimy sobie już dziś, w piątek 11 lipca o godz. 21:40 na antenie TVP 1.
Czytaj też:
Straciła pracę, ale znów jest w łaskach. Kurdej-Szatan ogłasza powrótCzytaj też:
Polsat kasuje program z Dorotą Gawryluk. Co dalej?