Polska kinematografia czasów PRL-u to prawdziwa skarbnica niezapomnianych historii, wybitnych kreacji aktorskich i filmów, które na zawsze zapisały się w historii kultury. Choć powstawały w realiach cenzury i licznych ograniczeń, największy reżyserzy tamtych lat, jak Andrzej Wajda, Krzysztof Kieślowski, Wojciech Has, Jerzy Kawalerowicz, Stanisław Bareja i wielu innych – potrafili tworzyć filmy, które balansowały między oficjalną propagandą a ukrytą krytyką systemu. Do wielu z tych filmów uwielbiamy powracać, głównie właśnie ze względu na ich ponadczasowe przesłanie.
Filmy PRL-u to nie tylko kronika tamtych czasów, ale też świadectwo filmowego rzemiosła na najwyższym poziomie. Wśród nich znajdziemy zarówno dramaty obyczajowe, które portretowały życie w socjalistycznej Polsce, jak i doskonałe komedie, które mimo upływu lat wciąż bawią kolejne pokolenia. Kino tamtego okresu nie stroniło też od ambitnych produkcji psychologicznych, filmów wojennych czy dzieł science fiction, które zaskakiwały wizjonerskimi pomysłami.
Choć od premiery niektórych z wymienionych na naszej liście tytułów minęło ponad 80 lat, do dziś inspirują i są analizowane przez kolejne pokolenia widzów oraz krytyków. To właśnie w tamtym okresie powstały filmy, które zdobywały uznanie nie tylko w kraju, ale również na międzynarodowych festiwalach.
W poniższej liście znajdziecie 50 najlepszych polskich filmów z okresu PRL-u. To klasyki, które każdy miłośnik kina powinien znać. Sprawdźcie, ile z nich widzieliście, a może odkryjecie coś, co warto nadrobić. Przypomnijcie sobie kadry z tych zapomnianych już często produkcji i przenieście się do tamtych czasów.
50 najlepszych polskich filmów okresu PRL. Przypomnij sobie te kadry!
50. „Pożegnania”
Niespełnieni kochankowie sprzed lat spotykają się po wojnie.
49. „Zezowate szczęście”
Historia życia Jana Piszczyka – oportunisty, któremu los ciągle płata figle.
48. „Eroica”
Warszawski cwaniak i oportunista zbiegiem okoliczności bierze udział w Powstaniu. Tymczasem więźniowie oflagu żyją sławną ucieczką porucznika.
47. „Siekierezada”
Po rozstaniu z narzeczoną Janek Pradera zamieszkuje w bieszczadzkiej dziczy, gdzie zatrudnia się przy wyrębie lasu.
46. „Do widzenia, do jutra...”
Artysta Jacek poznaje piękną córkę francuskiego konsula, Margueritte, którą oprowadza po Gdańsku.
45. „Noce i dnie”
Z obawy przed staropanieństwem Barbara Ostrzeńska wychodzi za mąż za Bogumiła Niechcica, którego nie kocha.
44. „Baza ludzi umarłych”
Do bazy transportu drewna w Bieszczadach przybywa aktywista partyjny, którego zadaniem jest powstrzymanie pracowników przed opuszczeniem placówki.
43. „Jak być kochaną”
Podczas okupacji Felicja ukrywa Wiktora. Kobieta bez wzajemności zakochuje się w mężczyźnie.
42. „Pan Wołodyjowski”
Po śmierci narzeczonej Wołodyjowski porzuca służbę żołnierską i wstępuje do klasztoru. Tymczasem Rzeczpospolita przygotowuje się na turecki najazd.
41. „Wodzirej”
Lutek Danielak pracuje jako wodzirej. Gdy dowiaduje się o prestiżowym balu, za wszelką cenę chce zostać jego prowadzącym.
40. „Salto”
W miasteczku pojawia się tajemniczy mężczyzna, który przedstawia mieszkańcom różne wersje swojego życia.
39. „Matka Joanna od Aniołów”
Ksiądz Suryn przybywa do klasztoru, gdzie przeprowadza egzorcyzmy na opętanych przez diabła zakonnicach. Zobacz pełny opis
38. „Barwy ochronne”
W czasie letniego obozu językowego dochodzi do konfrontacji dwóch osobowości – cynicznego docenta Szelestowskiego i młodego idealisty, magistra Kruszyńskiego.
37. „Nie ma róży bez ognia”
Młode małżeństwo, dokonując zamiany mieszkania na większe, poznaje nowego sublokatora.
36. „Niewinni czarodzieje”
Bazyli spotyka w nocnym lokalu śliczną Pelagię. Między młodymi ludźmi rozpoczyna się romantyczna gra pozorów.
35. „Konopielka”
Uporządkowane życie chłopa Kaziuka burzy młoda nauczycielka, która zostaje przydzielona do niego na kwaterę.
34. „Akademia Pana Kleksa”
Młody Adaś Niezgódka rozpoczyna edukację w tajemniczej Akademii. Szkołę prowadzi czarodziej Pan Kleks, któremu pomaga inteligentny szpak Mateusz.
33. „Człowiek z żelaza”
Dziennikarz radiowy zostaje wysłany do Gdańska w celu zrobienia reportażu kompromitującego jednego z przywódców strajkującej Stoczni Gdańskiej.
32. „Pętla”
Uzależniony od alkoholu mężczyzna stara się trzymać jak najdalej od butelki, ale nałóg nie daje o sobie zapomnieć.
31. „Wielki Szu”
Doświadczony szuler zgadza się uczyć swoich sztuczek młodego i pełnego zapału gracza.
30. „Kochaj albo rzuć”
Pawlak i Kargul, wraz z wnuczką Anią, lecą do Chicago na zaproszenie Johna, brata Kazimierza.
29. „Człowiek z marmuru”
Rok 1976. Agnieszka, studentka szkoły filmowej, realizuje swój film dyplomowy o dawnym bohaterze socjalizmu.
28. „Galimatias czyli kogel – mogel II”
Państwo Wolańscy proszą Kasię, która u nich pracowała, aby przyjęła do siebie na czas wakacji ich synka Piotrusia oraz jego babcię.
27. „Amator”
Młody zaopatrzeniowiec kupuje kamerę filmową, aby uwiecznić na taśmie narodziny i rozwój swojej córeczki. Z biegiem czasu zaczyna odkrywać w sobie nową pasję.
26. „Vabank II czyli riposta”
Kramer dzięki pomocy Sztyca ucieka z więzienia. Przed wyjazdem do Szwajcarii planuje zemścić się na Kwincie.
25. „Sanatorium pod klepsydrą”
Józef odwiedza sanatorium doktora Gotarda, w którym przebywa jego zmarły ojciec.
24. „Kanał”
Ostatnie chwile Powstania Warszawskiego, oddział żołnierzy AK próbuje przejść przez kanały do broniącego się jeszcze Śródmieścia.
23. „Brunet wieczorową porą”
Cyganka przepowiada Michałowi, że zabije człowieka. Przerażony proroctwem mężczyzna stara się uciec od przeznaczenia.
22. „C.K. Dezerterzy”
Jest rok 1918. Grupa żołnierzy pod przywództwem szeregowca Kani dezerteruje z armii austro-węgierskiej.
21. „Potop”
Młody chorąży Andrzej Kmicic musi zdobyć się na wiele poświęceń - nie tylko w walce z wrogami ojczyzny, ale i w miłości.
20. „Pociąg”
Jerzy i Marta podróżują tym samym pociągiem, gdzie wskutek braku wolnych miejsc trafiają do jednego przedziału. Oboje pragną samotności, ale udaje im się znaleźć wspólny język.
19. „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz”
Kochanka Krzakoskiego zachodzi w ciążę. Liczący na karierę dyrektor z pomocą swojego kolegi usiłuje udowodnić żonie zdradę, aby zyskać pretekst do rozwodu.
18. „Popiół i diament”
Maćka, młodego AK-owca, ogarniają wątpliwości co do sensu prowadzenia dalszej walki zbrojnej, tym razem przeciw komunistom. Zabicie sekretarza PPR, Szczuki, jest ostatnim zadaniem, które ma wykonać.
17. „Kingsajz”
W podziemiach Instytutu Badań Czwartorzędu istnieje zamieszkana przez krasnoludki kraina zwana Szuflandią. Jej władca oskarża chemika Adasia o produkcję "kingsajzu", pozwalającego osiągać rozmiary człowieka.
16. „Rękopis znaleziony w Saragossie”
Młody oficer wyrusza do Madrytu, by objąć stanowisko kapitana w gwardii walońskiej. Wybór najkrótszej, podobno nawiedzonej drogi skutkuje serią dziwnych wydarzeń.
15. „Ziemia obiecana”
Trzej przyjaciele, Karol, Maks i Moryc, zakładają fabrykę w Łodzi, chcąc jak najszybciej dorobić się fortuny.
14. „Przesłuchanie”
Artystka kabaretowa zostaje upita i aresztowana. Funkcjonariusze UB żądają od niej zeznań obciążających jej kolegę z zespołu.
13. „Nie lubię poniedziałku”
Historie kilku osób, które borykają się z przeciwnościami losu w feralny poniedziałek.
12. „Nie ma mocnych”
Pawlak i Kargul szukają męża dla swojej wnuczki, chcąc w ten sposób zdobyć spadkobiercę.
11. „Nóż w wodzie”
Podczas podróży nad jezioro małżeństwo zabiera młodego człowieka, którego następnie zaprasza na swój jacht. W trakcie rejsu dochodzi do rywalizacji pomiędzy mężczyznami.
10. „Kogel-mogel”
Dziewczyna ze wsi, Kasia Solska, dostaje się na studia i ucieka z domu do Warszawy, gdzie znajduje pracę jako niania.
9. „Przypadek”
Witek spieszy się na pociąg do Warszawy, od którego zależą jego dalsze losy.
8. „Poszukiwany poszukiwana”
Pracownik muzeum, oskarżony o kradzież obrazu, ukrywa się w przebraniu gosposi.
7. „Rejs”
Na statku wiślanym pojawia się gapowicz wzięty za instruktora kulturalno-oświatowego. Mężczyzna organizuje zebrania, wybory rady rejsu i zabawia uczestników wycieczki.
6. „Vabank”
Warszawa lat 30. Kasiarz Kwinto wychodzi z więzienia i obmyśla zemstę na Kramerze, właścicielu banku, przez którego został aresztowany.
5. „Krótki film o zabijaniu”
Młody chłopak brutalnie morduje taksówkarza. Wobec braku okoliczności łagodzących zostaje skazany na karę śmierci.
4. „Sami swoi”
Zwaśnione od wielu lat rodziny Pawlaków i Kargulów trafiają z Kresów Wschodnich na Ziemie Odzyskane.
3. „Jak rozpętałem II wojnę światową”
Pechowy szeregowiec Franek Dolas myśli, że rozpętał II wojnę światową. Chcąc zabłysnąć bohaterskimi czynami, plącze się w coraz większe tarapaty.
2. „Miś”
Pełne paradoksów i komizmu życie prezesa klubu sportowego „Tęcza” w czasach PRL-u.
1. „Seksmisja”
W roku 2044 zostają odhibernowani dwaj ostatni przedstawiciele płci męskiej, wprowadzając chaos do idealnego świata rządzonego przez Ligę Kobiet. Czytaj też:
QUIZ. Polskie gwiazdy w młodości. Rozpoznasz je na archiwalnych zdjęciach?Czytaj też:
Zatrzęsienie nowości na Netflix! 20+ premier i coś specjalnego dla Polaków!